W sytuacjach konfliktowych czy pod wpływem silnych emocji zdarza powiedzieć się wiele krzywdzących słów. Czasami jednak niesie to za sobą poważne konsekwencje — zapowiadanie wyrządzenia komuś krzywdy czy zastraszanie może zostać zinterpretowane przez prawo jako groźba karalna. Jaką formę mogą przyjąć i co należy zrobić, jeśli je otrzymamy? Odpowiadamy na to pytanie w poniższym artykule.
Groźby karalne w świetle prawa
Warto wiedzieć, że polskie prawo traktuje groźby karalne jako przestępstwo, za które może grozić kara pozbawienia wolności do 3 lat. Ich definicję możemy znaleźć w Art. 190 Kodeksu Karnego, który określa je jako grożenie “innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w osobie, do której została skierowana lub której dotyczy, uzasadnioną obawę, że będzie spełniona […]”. Zgodnie z tym zapisem groźbą karalną nie będą zapowiedzi popełnienia wykroczenia — jako przestępstwo rozumiemy zbrodnie i występki, określone przez Art. 7 KK.
Warto pamiętać też o drugiej istotnej przesłance do odpowiedzialności karnej za groźbę — musi ona wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że sprawca spełni swoje zamiary. Ocena tego zawsze zostaje pozostawiona ofierze, dlatego dochodzenie w sprawie popełnienia przestępstwa zawsze odbywa się na jej wniosek. Jeśli potrzebujesz profesjonalnego doradztwa lub poszukujesz więcej informacji na temat gróźb karalnych, koniecznie odwiedź tę stronę: https://adwokatspiewak.pl/.
Groźby karalne — wybrane przykłady
Polskie prawo nie podaje konkretnych form, jakie przybierają groźby karalne. Na podstawie wyroku Sądu Najwyższego z 16 lutego 2010 roku nie jest konieczne, aby sprawca miał rzeczywisty zamiar spełnienia swoich gróźb. Przestępstwem jest już samo przekazanie ich ofierze, co narusza jej wolność. Można to zrobić na kilka sposobów — oprócz słownej zapowiedzi dokonania przestępstwa, za groźbę uznaje się także:
- wykonywanie określonych gestów — np. użycie ostrego przedmiotu i prezentowanie, w jaki sposób zostanie użyty lub przyłożenie go do gardła ofiary,
- okazanie gotowości do niebezpiecznych zachowań — np. zbliżanie się z otwartym ogniem do łatwopalnych przedmiotów jak zasłony czy pościel,
- pośrednie przekazywanie informacji — np. w postaci listów z pogróżkami.
Jednocześnie groźby karalne nie muszą odnosić się wyłącznie do osoby, do której są kierowane, ale również do jej bliskich. Ponadto mogą być wyrażone też telefonicznie, przez internet lub inną formą wiadomości. Sama treść groźby pozostaje jednak do oceny sądu i jak pokazują poprzednie orzeczenia, nie każdy przypadek będzie zakwalifikowany jako groźba karalna. Przykładowo, zwroty typu “ja ci jeszcze pokażę”, “zniszczę cię”, “znajdę cię” mogą nie być uznane za groźbę popełnienia przestępstwa. Oczywiście każdy przypadek jest indywidualny i zależy od kontekstu oraz przedstawionych dowodów. Chcesz wiedzieć więcej o groźbach lub innych zagadnieniach prawa karnego? Zbiór najważniejszych informacji możesz znaleźć tutaj: https://adwokatspiewak.pl/prawo-karne/.
Jak udowodnić groźby karalne?
Jak wspomnieliśmy, postępowanie w sprawie gróźb karalnych zawsze następuje na wniosek poszkodowanego. W tym celu konieczne jest powiadomienie odpowiednich organów ścigania — zazwyczaj jest to policja lub prokuratura. Następnie sprawa może trafić do sądu i jeśli tak się stanie, konieczne jest udowodnienie wzbudzenia w ofierze uzasadnionej obawy. Aby usprawnić cały proces, warto samodzielnie zbierać dowody. Mogą być to nagrania wideo lub audio, zdjęcia, otrzymane listy czy zrzuty ekranu z treścią wiadomości. Niezwykle ważna będzie również obecność świadków, którzy mogą złożyć zeznania dotyczące danego zdarzenia. Oczywiście nie można zapomnieć też o zasięgnięciu profesjonalnej pomocy prawnej. Warto również zadbać o wsparcie wykwalifikowanego adwokata, specjalizujący się w sprawach karnych. W tym celu lepiej skontaktować się z nim już na etapie sporządzania wniosku.