Nietrzeźwy kierowca przyłapany na gorącym uczynku ma możliwość uniknięcia więzienia. Pomoże w tym instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego, która została uregulowana w kodeksie karny. Niestety trzeba spełnić kilka warunków aby móc z niej skorzystać. W dzisiejszym artykule postaramy się przybliżyć na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego, a także jakie korzyści z niego płyną.
Co to jest warunkowe umorzenie postępowania?
Jest to jedyny sposób na zakończenie postępowania karnego, który daje możliwość uniknięcia kary pomimo oczywistej winy sprawcy. Proces sądowy może zakończyć się wydaniem wyroku uniewinniającego, skazującego, a także umorzeniem postępowania lub warunkowym umorzeniem sprawy. Ostatni z nich to środek, za pomocą którego sąd może poddać sprawcę próbie. Jednak żeby można było skorzystać z tego rozwiązania sprawca musi zadbać o to, aby zostały spełnione pewne przesłanki określone w artykule 66 kodeksu karnego, a są nimi:
- Okoliczności popełnienia czynu niebudzące wątpliwości;
- Niewielka szkodliwość społeczna czynu oraz nieznaczna wina;
- Niekaralność sprawcy za przestępstwa umyślne;
- Przestępstwo nie może być zagrożone karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności;
- Charakter i warunki osobiste sprawcy, a także sposób życia muszą stwarzać uzasadnione przypuszczenie, że sprawca będzie żył w zgodzie z literą prawa i przestrzegał porządku prawnego.
Przesłanki te muszą wystąpić kumulatywnie, a więc sprawca musi spełnić je wszystkie razem aby sąd mógł zastosować instytucję warunkowego umorzenia postępowania. Wówczas okres próby wynosi od 1 roku do 3 lat, a biegnie od momentu uprawomocnienia się orzeczenia sądu.
W trakcie próby sąd może wyznaczyć dla sprawcy kuratora lub inną osobę godną zaufania, a także organizację społeczną lub stowarzyszenie, którzy sprawować będą nad nim dozór. Kurator może dokonywać okresowych raportów z przebiegu okresu próby. Oprócz tego sąd ma możliwość zobowiązać skazanego do podjęcia terapii leczenia uzależnień lub powstrzymania się od nadużywania alkoholu.
Sąd zwraca szczególną uwagę na sprawcę w okresie próby, a skazany ma obowiązek wystrzegać się konfliktów z prawem, w szczególności nie może zostać skazany za przestępstwo umyślne, gdyż wtedy sąd obligatoryjnie musi podjąć umorzone warunkowo postępowanie i ukarać sprawcę.
Warunkowe umorzenie postępowania – prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości
W pierwszej kolejności należy doprecyzować co oznacza jazda w stanie nietrzeźwości. Kodeks karny, a także kodeks wykroczeń definiują dwa różne, ale bardzo podobne czyny zabronione.
Jednym z nich jest jazda po użyciu alkoholu, z którą mamy do czynienia gdy w wydychanym powietrzu znajduje się od 0,2 do 0,5 promila alkoholu, wówczas jest to czyn klasyfikowany jako wykroczenie.
Kolejnym, jazda w stanie nietrzeźwości, która ma miejsce gdy w wydychanym powietrzu znajduje się powyżej 0,5 promila alkoholu. Wówczas czyn klasyfikowany jest jako przestępstwo określone w artykule 178a kodeksu karnego.
Jazda w stanie nietrzeźwości zagrożona jest karą grzywny, ograniczenia wolność lub pozbawienia wolności do lat 2. Dzięki temu kierowca ma możliwość skorzystania z instytucji warunkowego umorzenia postępowania. Dodatkowo jeśli nie był uprzednio ukarany za przestępstwo umyślne, wówczas jego szanse na zastosowanie umorzenia rosną. Pozostałe przesłanki mają charakter oceny, toteż w ich przypadku nie sposób jednoznacznie wskazać jak orzeknie w ich sprawie sąd.
Korzyści z zastosowania warunkowego umorzenia
Największą korzyścią płynącą z zastosowania tej instytucji jest brak ujawnienia w Krajowym Rejestrze Karnym. To bardzo ważne, ponieważ konsekwencją wpisu do KRK jest brak możliwości wykonywania pewnych zawodów, a także prowadzenia określonych działalności gospodarczych czy udziału w zamówieniach publicznych. Przykładowymi zawodami jakich nie można wykonywać widniejąc w rejestrze KRK są:
- Pracownik samorządowy;
- Sędzia;
- Prokurator;
- Adwokat i Radca Prawny;
- Komornik;
- Agent ubezpieczeń;
- Ochroniarz;
- Detektyw;
- Policjant;
- Nauczyciel;
- Taksówkarz;
Dodatkową korzyścią jest fakt, że jeśli kierowcy zostanie odebrane prawo jazdy w momencie, gdy nadal był wyłącznie oskarżonym, wówczas może nie odczuć skazania po otrzymaniu wyroku w żaden sposób. Okres na jaki orzeczony zostanie zakaz prowadzenia pojazdu najczęściej pokrywa się w całości z okresem na jaki to prawo jazdy zatrzymano. Dlatego już po uzyskaniu prawomocnego wyroku kierowca ponownie może zacząć prowadzić samochód.
Umorzenie nie dla każdego
Niewątpliwie warunkowe umorzenie postępowania jest atrakcyjnym rozstrzygnięciem sprawy. Dlatego gdy sprawca spełnia wszystkie przesłanki umożliwiające jego zastosowanie warto się o nie starać. Jednak przed podjęciem decyzji o przyznaniu się do winy warto skonsultować swoją sytuację z prawnikiem. Kancelaria prawna dokona analizy stanu faktycznego i sprawdzi przeszłość oskarżonego pod kątem spraw karnych. Jak wyżej wskazano, aby móc skorzystać z warunkowego umorzenia sprawy nie można w przeszłości być skazanym za przestępstwo umyślne. Toteż wystarczy najmniejszy błąd i zapomniany wyrok, który nie uległ zatarciu, a sąd nie będzie miał możliwości zastosowania warunkowego umorzenia w sprawie jazdy w stanie nietrzeźwości. Decydując się na próbę zastosowania tej instytucji przyjmuje się zupełnie inną linię obrony niż w przypadku przygotowania sprawy do najkorzystniejszego wyroku skazującego, dlatego nie należy jej bagatelizować i warto podjąć współpracę z adwokatem lub radcą prawnym już w momencie przygotowywania się do sprawy.
